valle_ma_01 M1 # føydd i attenhunndreååtti å dø i nitten # tvååsjaottæi valle_ma_01_orthography M1 # fødd i attenhundreogåtti og død i nitten # toogsytti valle_ma_01 hann ee # fårrtålde me # av å ti omm atte # de va nåkå i kjørkjon # såmm dai kadda å « halle å » valle_ma_01_orthography han e # fortalde meg # av og til om at # det var noko i kyrkja # som dei kalla å « halde åt » valle_ma_01 å de va fysst +u da raiste opp ain ee # manne de ha # våre noko mykje mæ at hann va ## sedd upp te å vørde valle_ma_01_orthography og det var først +u dei reiste opp ein e # mann det hadde # vore noko mykje med at han var ## sett opp til og vørd valle_ma_01 ee så å- åffra # ee fåok # i kjyrrkjon # på altari # ee ti fysste # denn mannen varrte raist upp ## de va jinni ain sonsone valle_ma_01_orthography e så å- ofra # e folk # i kyrkja # på alteret # e til første # den mannen vart reist opp ## det var gjerne ein soneson valle_ma_01 denni skjikkjen denn ee # heve # kåmen borrt fårr lenngje seia # menn no då eg skrive omm ee kjyrrkje å krisstenliv ti kullteorsoga i Valle so valle_ma_01_orthography denne skikken den e # har # komme bort for lenge sidan # men nå da eg skriv om e kyrkje og kristenliv til kultursoga i Valle så valle_ma_01 for eg ijenom bisspe- å # prosste- # visitasmellinnggan # å der støytte eg # eg trur de va i # i attenhonndreåsekksåsyttæi # att de va ett prosstevisitas i Valle valle_ma_01_orthography fór eg igjennom bispe- og # proste- # visitasmeldingane # og der støytte eg # eg trur det var i # i attenhundreogseksogsytti # at det var ein prostevisitas i Valle valle_ma_01 å då va de E1 somm va presste # M2 E1 # å hann ee vill have de roleg å stillt ee fysst de va messe valle_ma_01_orthography og da var det E1 som var prest # M2 E1 # og han e ville ha det roleg og stilt e først det var messe valle_ma_01 menn hann sa de att fysst de va ## hallinngge å ## då va de sers eoroleg valle_ma_01_orthography men han sa det at først det var ## halding åt ## da var det særs uroleg valle_ma_01 fårr då kome # onngdoman ne or treve storrmandi så de va kje nådikkt å få # høyre mannemål valle_ma_01_orthography for da kom # ungdommane ned or trevet stormande så det var ikkje nådig å få # høyre mannemål valle_ma_01 å ettesom e sjøna så hadde hann vetekje på de # prosstevisitase at de sille inngkje vere lenngger # hallinngg å valle_ma_01_orthography og ettersom eg skjønner så hadde han vedteke på den # prostevisitasen at det skulle ikkje vere lenger # halding åt valle_ma_01 å ## di trur eg kannsji va noko såmm jår sitt ti att dai onngge geotan såmm såte oppi treve valle_ma_01_orthography og ## det trur eg kanskje var noko som gjorde sitt til at dei unge gutane som sat oppi trevet valle_ma_01 att dai slutta å åffre # å raise ne i kjyrrkja # ee fysst de va åffring te ait ell # anna valle_ma_01_orthography at dei slutta å ofre # og reise ned i kyrkja # e først det var ofring til eit eller # anna valle_ma_01 de va so i # minn båndome å onngdome # atte geotan ee dai onngge geotan dæi åffra inngkji valle_ma_01_orthography det var så i # min barndom og ungdom # at gutane e dei unge gutane dei ofra inkje valle_ma_01 ja de va noko såmm mi vennta svært på me mi våre små # å ja vakksne ao # å de va å kåme på haiæi # ann kann sæie att de va jol # tvæi gånnggo omm åri # der i øvvri Setisdal valle_ma_01_orthography ja det var noko som vi venta svært på da vi var små # og ja vaksne au # og det var å komme på heia # ein kan seie at det var jul # to gonger om året # der i øvre Setesdal valle_ma_01 å mi tålde # dagan å # vennta å vennta å totte alli at våri # tok enndi # menn så kver Jonnsåkk så bar de av gari valle_ma_01_orthography og vi talde # dagane og # venta og venta og tykte aldri at våren # tok ende # men så kvar jonsok så bar det av garde valle_ma_01 såme nåkå fyri særleg dæi somm # sille att Vesstehaiæ såmm vår hægri # dæi sparde ain teore valle_ma_01_orthography somme noko føre særleg dei som # skulle åt Vestheia som var høgare # dei sparte ein tur valle_ma_01 menn på aostseia der fjøddæi å støylan liggje legre der # va det krinng jonnsåkk # f- fasst regel valle_ma_01_orthography men på austsida der fjella og stølane ligg lægre der # var det kring jonsok # f- fast regel valle_ma_01 å allstøyt så laot hann ver hå- tæileg oppi då ## de va me same att hann såg att de # att de for ti jossne # å fysst solæ spratt å fjødde då # laot hann opp dai bratte klaivan valle_ma_01_orthography og allstøtt så laut han vere hå- tidleg oppe da ## det var med same at han såg at det # at det fór til lysne # og først sola spratt or fjellet da # laut han opp dei bratte kleivene valle_ma_01 å de va e fåronndlege fær ivi haian fysste va de busskapen å så # me raotinngg å # bjøddeljåome # å så va de # dai som ha # hessten me klyv på valle_ma_01_orthography og det var ei forunderleg ferd over heiene først var det buskapen og så # med rauting og # bjølleljom # og så var det # dei som hadde # hesten med kløv på valle_ma_01 å så va de # småbon # somm så væit konna ganngge å some på ait å # a par år ell enndå ynnggre valle_ma_01_orthography og så var det # småborn # som så vidt kunne gå og somme på eitt år # eit par år eller enda yngre valle_ma_01 dai konna då slett inngkje gannge så måtte dai bera på sin rygge # ell +u hallde på # hessteryjjæ valle_ma_01_orthography dei kunne da slett ikkje gå så måtte dei bere på sin rygg # eller +u halde på # hesteryggen valle_ma_01 å dai såmm sjøna seg nåkkå på de dai # småbone dæi heova å frammette vejen å va så oppi vaire å de va værrkele læivleg ette haiæ då valle_ma_01_orthography og dei som skjønner seg noko på det dei # småborna dei hua og frametter vegen og var så oppi vêret og det var verkeleg livleg etter heia da valle_ma_01 så va de # visst hann kåm på en støyle ja # då va de slott me å # å leggje seg å njo # å be'e støylsmannæ # omm å flykkje ifrå støylsbeoi valle_ma_01_orthography så var det # viss han kom på ein støl ja # da var det slutt med å # å legge seg å nyo # og be stølsmannen # om å flytte ifrå stølsbua valle_ma_01 de jår dai førre # ain såmm hete E2 # hann # i att'nhunndreåtredveåro va hann å bror ass i Valle sjå ain kjennde # ee presste såmm va ain frammifrå lerare ao # E3 valle_ma_01_orthography det gjorde dei før # ein som heitte E2 # han # i attenhundreogtrettiåra var han og bror hans i Valle hjå ein kjend # e prest som var ein framifrå lærar au # E3 valle_ma_01 å ee desse två dai +u( for eot ) ao på haiæi å såg koss dai ha de # menn hann sai de den E1 hann ha skreve a- # ai # +u enn jill bok # ifra fjellbyggdene valle_ma_01_orthography og e desse to dei +u( fór ut ) au på heia og såg korleis dei hadde det # men han seier det den E1 han hadde skrive a- # ei # +u ei gild bok # ifrå fjellbygdene valle_ma_01 å då va de slott me å lejje seg å njo # menn hann ha hoirrt dæi fårtålde de at me same da kåme innåt beoin valle_ma_01_orthography og da var det slutt med å legge seg å nyo # men han hadde høyrt dei fortalde det at med same dei kom innåt bua valle_ma_01 så la da # kassen ifrå se å så # la da seg # på njo å ba støylsmannen # de vi saie # tossan # å raise # derifrå fårr nåkkå viko valle_ma_01_orthography så la dei # kassen ifrå seg og så # la dei seg # på nyo og bad stølsmannen # det vil seie # tussane # å reise # derifrå for nokre veker valle_ma_01 å de minnest eg # då eg va l- læiten i f- dai fysste åræ av dette honndreåri # mi vorrte fårtålde de atte # de va tossan såmm ha halle te # i beoåo valle_ma_01_orthography og det minnest eg # da eg var l- liten i f- dei første åra av dette hundreåret # vi vart fortalt det at # det var tussane som hadde halde til # i buene valle_ma_01 hailt frå da flotte haim me busskapen omm haosti å no ti våri kåme # då ha da hafft da så lenngje i beoin att da konna da gått late # fåok få # få bu der atte valle_ma_01_orthography heilt frå dei flytte heim med buskapen om hausten og nå til våren kom # da hadde dei hatt dei så lenge i bua at da kunne dei godt la # folk få # få bu der att valle_ma_01 detti fårtålde da # å eg hev ao fårtålt de # sjavsakkt inngkje trutt nåkkå # på de valle_ma_01_orthography dette fortalde dei # og eg har au fortalt det # sjølvsagt ikkje trudd noko # på det valle_ma_01 menn ee ## ee de e kje fritt fårr anna ell der # ligge nåkå atti av den gammle treoæi # {uninterpretable} nokkso lenngje +u( lennge ell ann ) kjæmm de i hog valle_ma_01_orthography men e ## e det er ikkje fritt for anna enn der # ligg noko att av den gamle trua # {uninterpretable} nokså lenge +u( lenger enn han ) kjem det i hug valle_ma_01 eg vait de # eg å mamme # eg va vell enn ## ee tæi ellev år # mi jette busskapen ai gånngg ## ee i ai bratt læi # å m- mi såte der å kvæilte så # så høyrde mi ain skrekkjelege bjøddeskranngl valle_ma_01_orthography eg veit det # eg og mamma # eg var vel ein ## e ti elleve år # vi gjette buskapen ein gong ## e i ei bratt li # og m- vi sat der og kvilte så # så høyrde vi eit skrekkeleg bjølleskrangel valle_ma_01 mi sprotte opp # å ville heppte # da fårr dæ tottest kåme nerare å nerare valle_ma_01_orthography vi spratt oppe # og ville hefte # dei for dei tyktest komme nærare og nærare valle_ma_01 menn ee # de jekk inngkji so de stillna på slotten # av ettekvært ## mi tenngkte att de va allså frå ain grannestøyle såmm busskapen kåmm valle_ma_01_orthography men e # det gjekk ikkje så det stilna på slutten # av etterkvart ## vi tenkte at det var altså frå ein grannestøl som buskapen kom valle_ma_01 å der såmm ee # ukjennde busskape kåmm i hop så # varrte de # fel ee- # fel ee s- dai stanngga så # så mykje så de ville me # hinndre valle_ma_01_orthography og der som e # ukjente buskapar kom i hop så # vart det # fæl e- # fæl e s- dei stanga så # så mykje så det ville vi # hindre valle_ma_01 så helld de so ti fårtålde mamma att # ette middag # då ee va o nerare denn grannestøylen # å jette på # sin ejen busskape valle_ma_01_orthography så heldt det så til fortalde mamma at # etter middag # da e var ho nærare den grannestølen # og gjette på # sin eigen buskap valle_ma_01 å så treffte o der a kvenndi frå dai hæistøyle å spurde # omm bosskapen dairis ha våre ti # denn kannten # då fyre no valle_ma_01_orthography og så trefte ho der ei kvinne frå den heiestølen og spurde # om buskapen deira hadde vore til # den kanten # da føre nå valle_ma_01 menn de ko- sa ho at # der hadde hann inngkje våri så de konna inngkje vere ## vere dairis busskape menn de måtte vere # tossebuskape valle_ma_01_orthography men det ko- sa ho at # der hadde han ikkje vore så det kunne ikkje vere ## vere deira buskap men det måtte vere # tussebuskap valle_ma_01 å de # trodde eg ao # lenngst omm å lenngje ha eg bae då hafft e læivi såmm eg ha konna kassta inn der så va da # konn eg ha fenngji manngge # manngge kjoi ja valle_ma_01_orthography og det # trudde eg au # lengst om og lenge hadde eg berre da hatt ein leiv som eg hadde kunna kaste inn der så var det # kunne eg ha fått mange # mange kyr ja valle_ma_01 ja kjøy- støylskjerinnggan dai # dai stoge +u hæide ## inngkje bærre me busskape sille dær hennde nokko gale ai kjoir somm # datt i a deikji ell valle_ma_01_orthography ja køy- stølskjerringene dei # dei stod +u heidne ## ikkje berre med buskapen skulle det hende noko gale ei ku som # datt i eit dike eller valle_ma_01 braot av se foten ell # datt uti ve a offse ell så va de kje grait # fårr dai # å jere nokko me de å då måtte haim valle_ma_01_orthography braut av seg foten eller # datt uti ved ei ufs eller så var det ikkje greitt # for dei # å gjere noko med det og dei måtte heim valle_ma_01 i dalen å # å få karmennan te # å # jellpe sikk å valle_ma_01_orthography i dalen og # og få karmennene til # å # hjelpe seg og valle_ma_01 menn ee de va nå hellste på att da kkje e tinngg så va de hellste haime på støylæ dai ståka valle_ma_01_orthography men e det var nå helst på at der ikkje er ting så var det helst heime på stølen dei ståka valle_ma_01 de va # de va mokke kvell å # mårrgon å de kunna ver vannskeleg nog dersåmm # de va # mykje såol å # å sjinvair å denn fele floga såmm mi kadda båykje valle_ma_01_orthography det var # det var mørk kveld og # morgon og det kunne vere vanskeleg nok dersom # det var # mykje sol og # og skinvêr og den fæle flua som vi kalla +x_bøyk valle_ma_01 va der så mykje av då eg va # læiten # i da sainare åro så hev denn av ain ell alli gronn kåme borrt valle_ma_01_orthography var der så mykje av da eg var # liten # i dei seinare åra så har den av ein eller annan grunn komme bort valle_ma_01 mi trudde att da va ja vår fele ti å # ti å stinngge dai der båykane # ettsåm # me fenngge høyre sainare # så # låg de såmm e +u i # boskape att få denn måtte da passe sikk valle_ma_01_orthography vi trudde at dei var ja var fæle tid å # til å stinge dei der +x_bøykane # ettersom # vi fekk høyre seinare # så # låg det som er +u i # buskapen att for den måtte dei passe seg valle_ma_01 å inngkje fårr de n stakk så felt menn fårrde att hann la nokko egg inni # innimijjom håro f- sæle på ryjjen valle_ma_01_orthography og ikkje for det han stakk så fælt men fordi at han la nokre egg inni # innimellom håra f- særleg på ryggen valle_ma_01 å så # varrt lijjande der å laga seg ti # ti nokko små makka såmm poppa seg # inni å låg ee valle_ma_01_orthography og så # vart liggande der og laga seg til # til nokre små markar som puppa seg # inni og låg e if * kva if_orthography * kva if kallar du desse ? if_orthography kallar du desse ? valle_ma_01 ee ? valle_ma_01_orthography e ? if kva kalla du desse markane ? if_orthography kva kalla du desse markane ? valle_ma_01 ee ja hann varrt ikkje de va ikkje bøy- valle_ma_01_orthography e ja han vart ikkje det var ikkje bøy- if * du har ikkje if_orthography * du har ikkje if høyrt « vere » ? if_orthography høyrt « vere » ? valle_ma_01 å jo vera # jao de så e +u ti de så e ti iss de lai uttpå vettren då fekk da # nåkå klammpa # på ryjjen # såmm mi kadda vera valle_ma_01_orthography å jo verar # jau det såg eg +u til det såg eg til dess det lei utpå vinteren da fekk dei # nokre klampar # på ryggen # som vi kalla verar valle_ma_01 å så visst de lai utå våri så jekk dær hål på dai ve- ee veran å så # å så s- # kåmm dai eotå valle_ma_01_orthography og så viss det lei utover våren så gjekk det hol på dei ve- e verane og så # og så s- # kom dei utor valle_ma_01 da ha poppa seg inni der # fårr vettre # menn # va te mykje vonnt fårr busskape valle_ma_01_orthography dei hadde puppa seg inni der # for vinteren # men # var til mykje vondt for buskapen if ja if_orthography ja valle_ma_01 ja ## å så va de # så va de sjavsakkt kjinne å valle_ma_01_orthography ja ## og så var det # så var det sjølvsagt kinne og valle_ma_01 å de hennte de dersåmm hann fæ- f- ska i sjå ai gåmo # stavkjinne # så høyrde de ti att # atte # de va nåkå svårte å messte +u keol de innonnde båttne valle_ma_01_orthography og det hende det dersom han fæ- f- skal dei sjå ei gammal # stavkinne # så høyrde det til at # at # det var noko svart og mesta +u kòl der innunder botnen valle_ma_01 å de va frå gammle tæider da # då dai trållkjinna ## dai trudde att dai finngge så mykje # mai å bete smør dersåmm dai ha +u gløya # onnde # onnde båttne valle_ma_01_orthography og det var frå gamle tider da # da dei trollkinna ## dei trudde at dei fekk så mykje # meir og betre smør dersom dei hadde +u glør # under # under botnen valle_ma_01 * ja valle_ma_01_orthography * ja if ja visst ja if_orthography ja visst ja valle_ma_01 menn førr de va sjlutt i mæi tæi menn # gammle kjinno konna hann sjå detta på ## å så var de å ysste sjavsakkt valle_ma_01_orthography men for det var slutt i mi tid men # gamle kinner kunne han sjå dette på ## og så var det å yste sjølvsagt valle_ma_01 de va to slakks åssta ## de va +u fessjenåsst'n mi kadda de laga da av fessjje i mjåk valle_ma_01_orthography det var to slags oster ## det var +u feitosten vi kalla det laga dei av feittet i mjølk valle_ma_01 å ## så va de # seoråsste # elle gåmålåsst'n åsste såmm de va ao åffte kadda valle_ma_01_orthography og ## så var det # surost # eller gammalosten ost som det var au ofte kalla valle_ma_01 å dai va de å have på # på jeddinn fysst de ha torrka noko å så sjå ette da # da måtte jeras der valle_ma_01_orthography og dei var det å ha på # på hjellane først det hadde tørka noko og så sjå etter det # dei måtte gjerast der valle_ma_01 menn så va de ## vaiteflogo såmm våre ti # så ee mykje ugraie dai la +u dar egg der å så kåmm der makk å så måtte dai sjå ette att # att ee å fjadde dai der på ain ell anni måte valle_ma_01_orthography men så var det ## veitteflugene som var til # så e mykje ugreie dei la +u der egg der og så kom der mark og så måtte dei sjå etter at # at e og fjerne dei der på ein eller annan måte valle_ma_01 å så ee hadde # ha o manngge # kjoi å sjå ette så varrt de jo læiti smør å # mykje åsst å valle_ma_01_orthography og så e hadde # hadde ho mange # kyr å sjå etter så vart det jo lite smør og # mykje ost og valle_ma_01 så laot da kåme +u hai av gari ee # på støylen # haimati ## å føre haim de såmm silli # aossteklyvvja å smørklyvvja å valle_ma_01_orthography så laut dei komme +u heim av garde e # på stølen # heimantil ## og høyrer heim det som skulle # ostekløver og smørkløver og valle_ma_01 smøri de sellde da # føri påssvejen ha kåmi så måtte da ti boigdæ omm haosti me smør # dersåmm da ha # mykje a denn slajen menn valle_ma_01_orthography smøret det selde dei # før postvegen hadde komme så måtte dei til bygda om hausten med smør # dersom dei hadde # mykje av det slaget men valle_ma_01 sainare så finngja sellje de ti # lanndhanndlar å # då dai kome # i att'nhonndreåfæmmtæi sekkstæiåræi valle_ma_01_orthography seinare så fekk selje det til # landhandlarar og # da dei kom # i attenhundreogfemti sekstiåra if de laga jo annan mat og mjølk- mjølk òg ? if_orthography de laga jo annan mat og mjølk- mjølk òg ? valle_ma_01 j å ja ## da +u ee da valle_ma_01_orthography ja å ja ## dei +u e da if * det var vel mykje if_orthography * det var vel mykje valle_ma_01 * dai valle_ma_01_orthography * dei if mjølkemat dei brukte på setra ? if_orthography mjølkemat dei brukte på setra ? valle_ma_01 dai bruka mykje mjåkemat # grjåom te dømes de va de # læiti av så laot dai sjå å nytte ut så mykje såmm mogeleg # mjåkjæ valle_ma_01_orthography dei bruka mykje mjølkemat # gryn til dømes det var det # lite av så laut dei sjå å nytte ut så mykje som mogleg # mjølka valle_ma_01 då konna da lage # av åsste # konna dai da # ee # a denn seore ossten me de same # hann va laga så valle_ma_01_orthography da kunne dei lage # av ost # kunne dei da # e # av den sure osten med det same # han var laga så valle_ma_01 så konna da ee k- # have denn i æit tråg å så slå på der m- seor mjåk å såmm # mykje rjomi såmm mogelekt valle_ma_01_orthography så kunne dei e k- # ha den i eit trau og så slå på der m- sur mjølk og som # mykje rømme som mogleg valle_ma_01 så de varrte kadda ysstegræise # å de varrt ee sett svært håkt valle_ma_01_orthography så det vart kalla ystegris # og det vart e sett svært høgt if jaha if_orthography jaha valle_ma_01 ja # så va der ## ## alle h- valle_ma_01_orthography ja ### så var der ## ## alle h- if * hagl- if_orthography * hagl- valle_ma_01 haglette ja ja valle_ma_01_orthography haglette ja ja if * kor if_orthography * kor if korleis lagar du den da ? if_orthography korleis lagar du den da ? valle_ma_01 de va å ee værrme de opp så de sao # så s- mjåkjæ sao å så # va de slåe ne'i nokko # nokko ee surmjåkk valle_ma_01_orthography det var å e varme det opp så det saud # så s- mjølka saud og så # var det slå nedi noko # noko e surmjølk valle_ma_01 å ti mai seor mjåkk hann ha ne'i ti mai sjulde seg da at så de varrt etti # barre # tonn myse valle_ma_01_orthography og di meir sur mjølk han hadde nedi di meir skilde seg da att så det vart etter # berre # tynn myse valle_ma_01 ee stunndom læika da kji de da vil kji # da vil kji sjillja att so mykje da vill bare s- # nokko læiti valle_ma_01_orthography e stundom lika dei ikkje det dei ville ikkje # dei ville ikkje skilje att så mykje dei ville berre s- # noko lite valle_ma_01 so att de varrte soinleg da var nåkkå åsste menn inngkji # myse de kadda da å # å kåre # kårmjåkjæ ja valle_ma_01_orthography så at det vart synleg det var noko ost men ikkje # myse det kalla dei å # å kåre # kåremjølka ja valle_ma_01 å så va de # kabrettegraote ## de va fysste da hellt på å tykke mysa av # av seor # mjåk valle_ma_01_orthography og så var det # kabrettegrauten ## det var først dei heldt på å tjukke mysa av # av sur # mjølk valle_ma_01 å kabrettegraote de stellte da på denn måten att ## hann ee # # ha nåkkå # m # m- myse fysst de ha tykka # nåkå valle_ma_01_orthography og kabrettegrauten den stelte dei på den måten at ## han e # # hadde noko # m # m- myse først det hadde tjukka # noko valle_ma_01 oppi ait tråg ait tretråg å så # så ee # blannda der ne'i nåkkå mjøl # å nåa de i hop # å så ha de oppi ai stor slaiv valle_ma_01_orthography oppi eit trau eit tretrau og så # så e # blanda der nedi noko mjøl ## og knòda det i hop ## og så hadde dei oppi ei stor sleiv valle_ma_01 å så hillt denne slæivi ain teore i # # i den sjoandi ## ee +u kabrettekasse ## så atte de varrt ee # sjo'i # de e +u møelege de va # å eta valle_ma_01_orthography og så heldt denne sleiva ein tur i # # i den sydande ## e +u kabrettekassen ## så at det vart e # sode # det er +u mødeleg det var # å ete